Raw Politics.
Het parlementaire jaar in Brussel komt langzaam op gang, terwijl het wereldtoneel een drukte van jewelste is. Ondanks de drukte probeer ik jullie iedere week te vertellen over een paar van mijn weekbrekers.
Op grote afstand van Brussel mocht ik maandagmorgen getuige zijn van nieuwe Brusselse politiek. In Heerhugowaard was ik bij de vergadering van de commissie Economie en Financiën van de 31ste editie van het Model European Parliament (MEP). Gemiddelde leeftijd: 17 jaar. Jonge talenten die enthousiast worden van het uitpluizen van fiscale verschillen tussen Europese landen en nog laat op de avond op Instagram met me wilden sparren over mogelijke oplossingen. Dat geeft energie en hoop. De generatiegenoten van Greta Thunberg zijn niet alleen climate warriors maar ook social justice warriors.
Hoe uitdagend kan het dan zijn om die middag een hearing (Brussels voor vraag-antwoord-gesprek) te hebben met aftredend ECB-voorman Mario Draghi. De man die in de laatste maand in functie een ingrijpend besluit nam om de rente verder te verlagen. Ik heb hem gevraagd naar wat hij vindt van dit grafiekje 👉 https://bit.ly/2lSkJuO. De rente daalt niet structureel door ECB-beleid, maar vooral door een mondiaal spaaroverschot.
Dinsdagochtend was in meerdere opzichten memorabel. Om 09.30 uur deden de rechters van het Europese Hof van Justitie een belangrijke uitspraak: over het terug eisen door Eurocommissaris ‘IJzeren’ Vestager van 20 tot 30 miljoen van Fiat en Starbucks omwille van vermeende illegale staatssteun. Vestager won Fiat maar verloor Starbucks. De argumentatie van de Europese Commissie was in die laatste zaak te dun, maar het Hof bevestigde wel dat het ‘arm’s length principe’ voortaan gebruikt mag worden bij staatssteun. In de woorden van Johan Langerock: “[dat] toont aan hoe deze principes dringend overboord moeten worden gegooid’. Hoger beroep staat nog open voor Vestager en de uitspraken zijn pas het begin van een reeks van zaken, zoals tegen Apple & Ierland. Bij Sven Kockelmann in de uitzending bepleitte ik daarom dat het hoog tijd is voor betere wetgeving, want de wet is klaarblijkelijk te ruim.
Het Hof was er dinsdag maar druk mee, want het deed ook een uitspraak over het Europese ‘recht op vergeten’, het recht waarmee je kan eisen dat een zoekmachine (negatieve) resultaten verwijdert. Het Hof oordeelde – helaas – dat databescherming niet gebonden is aan geografische grenzen, waardoor Google alleen de verplichting heeft om dat recht te volgen op de Europese versies van zijn zoekmachine. Kom je buiten de EU? Dan zijn alle links nog steeds beschikbaar. In tijden dat grote techbedrijven data opslokken en wij er steeds minder eigenaar van zijn, is dit doodzonde. De komende vijf jaar ga ik met dit dossier aan de slag. De digitale wereld vraagt nieuwe (ethische) standaarden voor tech-giganten en bescherming van de gebruikers. Daar ga ik me voor inzetten.
Niet alleen op belasting- en datagebied werd er echter dinsdag geschiedenis geschreven. Het zeer bekritiseerde besluit (formeel het advies aan de Koningin) van Boris Johnson om het parlement vijf weken te schorsen werd onwettig verklaard. Labour-leider Corbyn riep Johnson al op om te vertrekken, maar zoals we merkten bij voormalig premier May kennen de Britten niet zo’n sterk vertrouwensbeginsel als in de Nederlandse politiek. Hoe dan ook, met spanning kijk ik naar de EU27-top van 17 en 18 oktober. Als daar geen akkoord wordt bereikt, wordt de brexit uitgesteld tot januari. Dat lijkt op het moment een zeer realistisch scenario. In het Europees Parlement is vorige week een resolutie aangenomen om de gevolgen van een brexit te verzachten.
Op het moment van de Britse gerechtelijke uitspraak bevond Johnson zich in de nabijheid van de Amerikaanse president Trump, voor wie ook negatief nieuws volgde later die dag. Een meerderheid van de House of Commons besloot een impeachmentprocedure in gang te zetten omwille van politieke druk die Trump zou hebben uitgeoefend op de Oekraïense premier om belastend materiaal voor de democratische presidentskandidaat Joe Biden te vinden. Met een meerderheid van republikeinen in de senaat is de kans op een succesvolle impeachment klein. De vraag is nu: wat zijn de gevolgen voor Trump als de procedure mislukt? In 1998 hielp het Bill Clinton naar een hoger populariteitscijfer, maar voor Nixon betekende dat het begin van het einde. To be continued…
In de tussentijd zijn wij druk in de weer met de voorbereiding van de ‘hearings’ van de voorgedragen Eurocommissarissen. Deze mensen, waaronder onze Frans Timmermans, zijn de komende vijf jaar het eerste aanspreekpunt voor verandering. Met die ‘hearings’ is het parlementaire jaar weer volop begonnen.