Digitale Diensten en Markten Wetten (DSA/DMA)

Op dinsdag 15 december 2020 presenteerde de Europese Commissie de Wet inzake Digitale Diensten (Digital Services Act) en Digitale Markten (Digital Markets Act). Deze twee wetten zullen veel veranderen voor alle digitale dienstverleners (van Thuisbezorgd tot Apple).

Namens het Europees Parlement was ik rapporteur op één van de initiatiefrapporten die voorafgingen aan de presentatie van de wetgeving. Sindsdien ben ik als ECON-schaduwrapporteur op de Digital Markets Act (DMA) en als initiatiefnemer van de Tracking-free Ads Coalitie nauw betrokken bij de behandeling van de wetten. Op deze pagina praat ik je bij over mijn voorstellen en het proces.

Wat zijn de Digital Services Act (DSA) en Digital Markets Act (DMA)?

Online platforms – zoals zoekmachines, sociale media en e-commerce platforms – spelen een steeds belangrijkere rol in ons sociale en economische leven. De huidige EU-regels voor digitale diensten zijn echter grotendeels ongewijzigd gebleven sinds de goedkeuring van de e-handelsrichtlijn in 2000 en er zijn grote verschillen in de manier waarop de richtlijn in de hele EU ten uitvoer is gelegd. Daarom presenteerde de Europese Commissie op 15 december 2020 de zogeheten Digital Services Act en Digital Markets Act (Wetten inzake Digitale Diensten en Digitale Markten). Lees verder…

Lees hier mijn opinierapport dat ik schreef als LIBE-rapporteur in de initiatieffase

Lees hier over mijn voorstel om gepersonaliseerde advertenties te verbieden

Tijdlijn

16 juli 2019

In juli 2019, kort nadat Ursula von der Leyen werd benoemd tot voorzitter van de Europese Commissie, presenteerde ze haar ‘political guidelines’. In dit document gaf ze haar richting aan voor de termijn van haar mandaat (2019-2024). Eén van de prioriteiten die ze noemde: “A new Digital Services Act will upgrade our liability and safety rules for digital platforms, services and products, and complete our Digital Single Market.”.

16 juli 2019 - 6 april 2020

Na de benoeming van de Eurocommissarissen namen de drie commissies IMCO (interne markt), LIBE (justitie) en JURI (juridische zaken) het initiatief om rapporten op te stellen die dienen als input voor de Commissie voor het schrijven van de wetgeving. Vanuit de bevoegde commissies werden er daarnaast opinierapporten opgesteld.

Namens de LIBE-commissie werd ik benoemd tot opinierapporteur op het rapport van de IMCO-commissie.

6 april 2020

Op 6 april presenteerde het Europees Parlement mijn eerste ontwerprapport voor de Digital Services Act (DSA). Het schrijven van een ontwerprapport is de allereerste stap voor net benoemde rapporteurs. Na de publicatie van het rapport begint de fase waarin alle politieke groepen amendementen mogen indienen, ook ik zelf als rapporteur.

16 juli 2020

Op 16 juli 2020 stemde de LIBE-commissie in met mijn rapport met aanbevelingen aan de IMCO-commissie

20 oktober 2020

Op 20 oktober 2020 stemde het Europees Parlement over de drie hoofdrapporten van het Europees Parlement. Aan de tekst van het rapport van de commissie IMCO heb ik meeonderhandeld, namens de LIBE-commissie in het Parlement. Ook op de andere twee rapporten van de JURI- en LIBE-commissie heb ik middels amendementen invloed uitgeoefend.

15 december 2020

Op dinsdag 15 december presenteerden Eurocommissarissen Margrethe Vestager en Thierry Breton de Digital Services Act (DSA) en de Digital Markets Act (DMA).

Na publicatie werden de wetten formeel toegestuurd naar de Raad van de Europese Unie (‘de Raad’) en naar het Europees Parlement, die afzonderlijk van elkaar de wetten gaan behandelen.

29 april 2021

De Conferentie van Voorzitters (CoP) van het Europees Parlement heeft een besluit genomen over welke commissies in het Parlement bevoegd zullen zijn om de Digital Services Act (DSA) en de Digital Markets Act (DMA) te behandelen. De IMCO-commissie is voor beide wetten de leidende commissie.

De LIBE-commissie heeft toestemming gekregen om een advies op te stellen over de DSA (art. 57 Reglement van orde) en een advies (art. 56) over de DMA. De ECON-commissie zal een advies opstellen over de DMA (art. 57).

29 april - 14 december 2021

Vanuit iedere bevoegde commissie in het Europees Parlement wordt een rapport met wijzigingsvoorstellen (amendementen) opgesteld. Deze rapporten zijn hier te vinden: DSA & DMA. De input van alle commissies wordt door de leidende committee (in dit geval IMCO – interne markt) samengebracht in één hoofdrapport per wetsvoorstel: DSA & DMA.*

Als schaduwrapporteur in de ECON-commissie, als lid van de LIBE-commissie en met collega’s van mijn politieke groep in de IMCO en ITRE commissies, heb ik amendementen ingediend op de verschillende rapporten en aan de onderhandelingstafel gezeten. Een groot aantal van mijn voorstellen, zoals over tracking en targeting van advertenties, agressieve overnames, fabrieksinstellingen, interoperabiliteit en transparantie van algoritmes, hebben het gehaald tot de finale tekst van de IMCO commissie.

25 november 2021

De Raad van de Europese Unie, de vertegenwoordiging van de lidstaten, stemde op 25 november in met de zogeheten ‘algemene oriëntatie’. Samen met het Europees Parlement is de Raad de medewetgever. Deze algemene oriëntatie is daarmee de onderhandelingsinzet van de Raad voor de later te volgen trilogen.

15 december 2021

Tijdens de plenaire vergadering van het Europees Parlement in Straatsburg stelde het parlement de eigen positie vast, vooruitlopende op de onderhandelingen met de Raad en de Europese Commissie (trilogen). Dit is de finale tekst.

Vanuit de het onderhandelingsteam van de ECON-commissie hebben we verschillende amendementen ingediend tijdens deze plenaire vergadering. Een aantal van deze amendementen hebben het gehaald.

20 januari 2022

Op 20 januari stemde de plenaire vergadering over de parlementspositie op de Digital Services Act (DSA). Er zijn verschillende amendementen aangenomen op deze tekst, waaronder amendementen die ik indiende namens de Tracking-free Ads Coalitie. Zie hier de finale parlementspositie op de DSA.

20 januari - 22 april 2022

Na het aannemen van de parlementspositie op de DMA en DSA vingen de trilogen aan. Deze onderhandelingen tussen vertegenwoordigers van de Raad van de Europese Unie, het Europees Parlement en de Europese Commissie bepalen in grote mate de uiteindelijke wetstekst. Op 24 maart werd er een akkoord bereikt op de DMA. Zie hier mijn reactie. Op 22 april werd een akkoord bereikt op de DSA. Mijn reactie.

Laatste stand van zaken

Na het bereiken van het interinstitutionele akkoord over beide wetten moet er formeel nog gestemd worden door de medewetgevers (Parlement en Raad). Dit zal naar verwachting voor de zomer gebeuren. De wetten treden vervolgens in 2023 in werking. Sommige onderdelen van de wetten kennen een implementatieperiode, waardoor in 2024 alle onderdelen van de wetten effectief zullen gelden.

Dit proces is complex en is vaak het langstdurende onderdeel van de wetsbehandeling. Allereerst stellen alle bevoegde commissies een Europarlementariër aan die als zogeheten ‘rapporteur’ het proces leidt. Deze rapporteur is verantwoordelijk voor het opstellen van een concept rapport. Als dit rapport gepresenteerd is worden als tweede stap alle andere leden van die commissie in de gelegenheid gesteld amendementen in te dienen op dat concept rapport.

De derde stap bestaat uit onderhandelingen. Vanuit iedere politieke groep wordt er één Europarlementariër aangesteld als schaduwrapporteur. De rapporteur en schaduwrapporteurs onderhandelen in schaduwvergaderingen om tot één tekst te komen. Dit proces kan een aantal maanden in beslag nemen.

Als er een akkoord is bereikt tussen de rapporteur en schaduwrapporteurs moet de hele commissie er nog mee instemmen. Het gebeurt regelmatig dat er in dit stadium teksten nog gewijzigd worden en soms wordt de tekst zelfs terugverwezen naar de onderhandelingstafel. Als de commissie wel instemt met een akkoord wordt deze formeel gestuurd naar de penvoerende commissie (IMCO).

Binnen de penvoerende commissie vindt een vergelijkbaar proces plaats, maar mogen ook de rapporteurs van de bevoegde commissies aanschuiven. Het is aan de rapporteur in de leidende commissie om alle belangen van de verschillende commissies af te wegen en te komen tot één finale tekst. Over het onderhandelingsresultaat wordt vervolgens gestemd door de gehele leidende commissie. Deze finale tekst wordt uiteindelijk doorverwezen naar de plenaire vergadering, waar alle leden van het parlement samen komen.

Door de omvang en de relevantie van de DSA & DMA zijn er veel commissies betrokken geweest. Voor de DSA hebben ITRE (industrie), JURI (juridische zaken) en LIBE (justitie) een ‘hoge bevoegdheid’. Voor de DMA zijn dat ECON (economische zaken) en ITRE (industrie). Daarnaast zijn er nog tal van commissies betrokken geweest die wel een opinierapport opstelden met een lagere bevoegdheid.